Αφόρητος πόνος, ζάλη, διαταραχές στην όραση ή στην ομιλία, ναυτία, έμετος, κόπωση, συχνοουρία, δυσκολία στην συγκέντρωση και στην προσοχή, ευαισθησία σε ήχους, φώς, μυρωδιές …είναι μερικά μόνο από τα συμπτώματα που βιώνει κατά την διάρκεια μιας κρίσης το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού που πάσχει από ημικρανία.
600.000 περίπου υπολογίζεται ότι είναι οι πάσχοντες από υψηλής συχνότητας ημικρανία στην Ελλαδα, κυρίως γυναίκες νεαρής και μέσης ηλικίας, αλλά και άνδρες και μικρά παιδιά.
Ο πόνος εντοπίζεται συχνά στο μισό του κεφαλιού, πίσω από μάτι και στον κρόταφο, αλλά και σε άλλα σημεία όπως η κορυφή , ο αυχένας, ή και ολόκληρο το κεφάλι.
Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί ακόμη και να αλλάζει πλευρά από κρίση σε κρίση στο ίδιο άτομο.
Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει ένας τύπος ημικρανίας αλλά ένα σύνολο συμπτωμάτων που εκδηλώνονται στον καθένα με ιδιαίτερο τρόπο.
Η ημικρανία δεν είναι απλά ένας πονοκέφαλος αλλά μια χρόνια νευρολογική νόσος που προκαλεί επεισόδια εξουθενωτικού πόνου που επαναλαμβάνονται από λίγες φορές το μήνα (επεισοδιακή μορφή) έως και σχεδόν καθημερινά (χρόνια μορφή).
Το καθένα από τα επεισόδια αυτά , μπορεί να διαρκέσει από λίγες ώρες ως και 2-3 μέρες, δυσχεραίνοντας την καθημερινότητα στο σπίτι και στην εργασία, επηρεάζοντας αρνητικά τις διαπροσωπικές σχέσεις και μειώνοντας σε γενικές γραμμές την ποιότητα ζωής.
Οι κρίσης ημικρανίας εμφανίζονται συχνότερα όταν διακόπτεται η καθημερινή ρουτίνα, τα σαββατοκύριακα, τις γιορτές, τις αργίες.
Μπορεί να προειδοποιούν για την εμφάνισή τους , με συμπτώματα που προηγούνται του πόνου, όπως ευερεθιστότητα, χασμουρητά, υπερδραστηριότητα, δίψα… μπορεί και όχι. Ακόμη, όμως, και όταν προειδοποιούν, οι ασθενείς δεν γνωρίζουν την ενδεχόμενη ένταση και διάρκεια του επεισοδίου.
Πολύ συχνά, αφού παρέλθει η βασανιστική κεφαλαλγία παραμένουν εξαντλημένοι για μέρες μετά.
Τον υπόλοιπο καιρό ζουν με την αγωνία του πότε θα εμφανιστεί ξανά
Ο επαγγελματικός αλλά και οικογενειακός περίγυρος συνήθως αδυνατεί να κατανοήσει την σοβαρότητα της κατάστασης, οι πάσχοντες αντιμετωπίζονται ως «γκρινιάρηδες», «ανίκανοι» , «υστερικοί», ότι το «κάνουν επίτηδες», γεγονός που επιβαρύνει ακόμη περισσότερο την ψυχολογία τους.
Για όλους αυτούς τους λόγους, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) έχει κατατάξει την ημικρανία στις κορυφαίες αιτίες μακροχρόνιας ανικανότητας για άνδρες και γυναίκες.
Παρά την σοβαρότητα του πόνου, υπάρχουν πάσχοντες που περνούν χρόνια χωρίς να αναζητήσουν ιατρική βοήθεια είτε γιατί θεωρούν ότι οι ημικρανίες οφείλονται αποκλειστικά στην κληρονομικότητα οπότε δεν υπάρχει λύση πέρα από τα παυσίπονα, είτε επειδή απλά δεν γνωρίζουν ότι πλέον υπάρχουν αρκετά που ο εξειδικευμένος γιατρός μπορεί να συστήσει για να τους βοηθήσει.
Καταρχήν, ο νευρολόγος με βάση το ιστορικό , την κλινική εξέταση και σε ορισμένες περιπτώσεις κάποιες συγκεκριμένες εξετάσεις είναι σε θέση να διαγνώσει την ημικρανία και να την ξεχωρίσει από άλλες μορφές πονοκεφάλων, δυνητικά επικίνδυνων για την ζωή.
Επειτα , θα προτείνει τρόπους αντιμετώπισης των κρίσεων με την χρήση συγκεκριμένων αναλγητικών / αντιφλεγμωνωδών αλλά και ειδικών αντιημικρανιακών φαρμάκων (τριπτάνες), ανάλογα με την περίσταση.
Θα προτείνει, επίσης, αλλαγές του τρόπου ζωής ώστε να μειωθούν οι λόγοι εκείνοι, οι λεγόμενοι εκλυτικοί παράγοντες, που προκαλούν ημικρανίες στα άτομα που έχουν την προδιάθεση και θα ενημερώσει για το αν υπάρχουν εναλλακτικές μορφές θεραπείας ( άθληση, διαλογισμός, συμπληρώματα διατροφής, μασάζ….) και κατά πόσο θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην κάθε περίπτωση.
Κάποιοι ασθενείς , ενδεχομένως να έχουν ανάγκη ειδικής προφυλακτικής αγωγής , δηλαδή λήψης φαρμάκων σε καθημερινή βάση, για τουλάχιστον έξι μήνες ώστε να προλάβουν την εμφάνιση του πόνου ή να μειώσουν την ένταση και την συχνότητα της κρίσης .
Τα τελευταία χρόνια κυκλοφορούν και στην ελληνική αγορά νέα, ειδικά σχεδιασμένα σκευάσματα για την στοχευμένη προφυλακτική θεραπεία της ημικρανίας, τα οποία ανήκουν στην κατηγορία των μονοκλωνικών αντισώματων σε ενέσιμη μορφή και οι πάσχοντες μπορούν να λάβουν δωρεάν υπο προυποθέσεις.
Εάν ανήκετε στην κατηγορία των ανθρώπων που πιστεύουν ότι έχουν δοκιμάσει τα πάντα χωρίς αποτέλεσμα μην απογοητεύεστε, ίσως να μην έχετε απευθυνθεί στον κατάλληλο γιατρό .
Στην Ευρωπαϊκή Εταιρεία Κεφαλαλγίας έχουμε ένα σύνθημα “ Οι ημικρανίες δεν σου παίρνουν τη ζωή, μην αφήσεις να σου πάρουν τις μέρες”.
Ο σύγχρονος νευρολόγος είναι πλέον σε θέση να σας βοηθήσει να βελτιώσετε την καθημερινότητά σας και να ξαναπάρετε τη ζωή στα χέρια σας.
Γράφει η Παπαχρήστου Πηνελόπη,
Νευρολόγος, με εξειδίκευση στις Κεφαλαλγίες
(MSc in Headache Medicine)
@migraine_greece
www.happybrain.gr